رعنا جاوید | شهرآرانیوز؛ معروف هستند به «زندانیِ مالی»؛ یعنی همان افرادی که قصد و نیت قبلی برای عمل مجرمانه نداشتهاند و تنها بهخاطر نداشتن مال یا پولی که باید به بدهکار یا شاکی بپردازند، پشت میلههای زندان هستند. با شکایت زندانی شدهاند و همانجا میمانند تا روزی که پول را فراهم کنند، اما همه میدانند که تا وقتی در زندان بمانند، هرگز توان پرداخت پیدا نمیکنند.
زندانیان مالی، جرم پیچیدهای ندارند؛ مقصر شناخته شدن در تصادفات رانندگی، متهم شدن به پرداخت مهریه و نفقه یا متهم شدن در حوادث کارگاهی، شایعترین دلایل باقی ماندن آنان در زندان است. ازسوی دیگر این افراد، خانواده، فرزندان و آبرویی دارند که با حبس کشیدنشان، سرنوشت آنان نیز ممکن است تغییر کند؛ کودکانی که از سنین کم مجبور به ترک تحصیل و کار کردن میشوند، مردانی که همسر زندانیشان را غیابی طلاق میدهند یا خانوادههایی که به دام آسیبهای اجتماعی میافتند.
فروپاشیدن خانواده بهدلیل مشکلات روانی، اقتصادی و افزایش جمعیت زندانها، مهمترین دلایلی بود که خیران را به اینسو سوق داد تا اگر قرار است با هر نیتی به هموطن خود کمک کنند، به زندانی مالی ببخشند تا به خانه برگردد. روزهای دهه کرامت، فرصت خوبی برای اینگونه نیکی کردن است و چه بهتر که با هر مبلغ کمک، زندانی بیشتری را آزاد کنیم.
یکی از این حرکتهای مردمی مؤثر، پویش «مشهد مهربان» است که از سال ۱۴۰۰ در دو بخش آزادسازی زندانیان جرائم غیرعمد و حمایت از کودکان بازمانده از تحصیل، کار خود را آغاز کرده است تا امکان مشارکت شهروندان را در کاهش آسیبهای اجتماعی فراهم کند.
مهدی ابراهیمی، معاون اجتماعی و مشارکتهای سازمان اجتماعی وفرهنگی شهرداری مشهد و دبیر قرارگاه اجتماعی، با اعلام اینکه امسال، پنجمین دوره این پویش آغاز شده است، میگوید: از روز ولادت امام حسن مجتبی (ع) دوره بعدی پویش را آغاز کردهایم و بنا داریم تا دهه ولایت، مشارکت را ادامه بدهیم و زندانیان را آزاد کنیم.
او ادامه میدهد: این پویش با مشارکت ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند استان و شوراهای اجتماعی محلات، با هدف آزادسازی زندانیان غیرعمد آغاز شده است و تاکنون بیش از ۳۵ هزار نفر در آن شرکت کردهاند.
ابراهیمی با تأکید بر اینکه مبلغ اهدایی ازسوی شهروندان هرچند اندک هم باشد باارزش است، اضافه میکند: خوشحال هستیم که این پویش در مشهد در حال همه گیر شدن است و همین، بزرگترین هدف ماست. مهم نیست مبلغ بسیار اندک باشد، بلکه همدلی اجتماعی و انسجام اجتماعی مهم است که بدانیم ترویج دهنده فرهنگ خیرخواهی و نوع دوستی شدهایم. امیدواریم که تا دهه ولایت و تعیین تعداد زندانیان بازگشته به آغوش خانواده، رقم شرکت کنندگان به عدد ۱۰۰ هزارنفر برسد.
این کار خیر، گسترهای به وسعت کشور دارد. کمکهای اینچنینی برای آزادی افرادی است که بهدلیل وارد کردن صدمه بدنی یا قتل غیرعمد ناشی از تصادفات رانندگی، حوادث کارگاهی، محکومیتهای مالی نظیر مهریه و نفقه و چکهای بلامحل غیرکلاهبرداری، در زندان بلاتکلیف ماندهاند.
هرچند که هنوز هزاران نفر چشمشان به کمک خیران است، سیداسدا... جولایی، رئیس هیئتامنای ستاد دیه کشور، فروردینماه براساس آمار اعلام کرده بود سال گذشته ۹ هزارو ۶۰۰ زندانی جرائم غیرعمد با کمک خیران و مردم آزاد شدهاند.
از میان این تعداد، ۲هزارو۶۴۳نفر بدهکاران مهریه، ۶۳۷نفر بدهکار نفقه، ۱۵نفر بدهکار دیه حوادث رانندگی، ۳۳نفر حوادث کارگاهی و ۶۱نفر نیز بدهکاران شبهعمد در دیه بودند. بنا به اعلام وی، همچنان ۱۵هزارو۹۹۸زندانی جرائم غیرعمد در زندانهای کشور بهسر میبرند.
به گفته او، مجموع بدهی زندانیان آزادشده حدود ۲۱هزارو۵۹۸میلیارد تومان بوده که این رقم در مقایسه با سال۱۴۰۲ حدود ۲۰درصد افزایش یافته است. آمارها نشان میدهد میزان مشارکت شهروندان و توجه به زندانیان مالی بهعنوان یک بخش از جامعه، بیشتر شده است؛ البته برگزاری پویشهای مختلف و تبلیغات مداوم نیز در این آگاهیبخشی مؤثر بوده است.
مناسبتها بهانه خوبی برای خوشحال کردن دل دیگران است و به طور حتم خانواده زندانیان جرائم غیرعمد این ایام برای بازگشت عزیزشان روزشماری میکنند. سعید اکبری، عضو شورای راهبردی صلح و سازش زندانهای استان، وعده میدهد که در ایام منتهی به دهه مبارک کرامت و ولایت، ۱۵۰ زندانی مالی آزاد شوند و به آغوش خانوادههای خود بازگردند.
اکبری با اشاره به مبلغ اهداشده برای آزادی زندانیان جرائم غیرعمد در استان میگوید: کمکهای خیران حدود ۱۵ تا ۲۰ میلیارد تومان است که با گذشت شاکیان از بخشی از طلب خود، پرداخت خواهد شد. همچنین ۳۴ پرونده قصاص داشتیم که درحال تلاش برای گرفتن رضایت آنان هستیم.
عضو شورای راهبردی صلح و سازش زندانهای استان درباره تعداد زندانیان زن و مرد نیز توضیح میدهد: از این ۱۵۰ نفر، ۳۵ تا ۴۰ نفر خانم و بقیه مرد هستند که شامل جوانان و نوجوانان میشوند؛ چون ما کانون اصلاح و تربیت را هم پوشش میدهیم.
وی این نکته را هم یادآوری میکند که در همه ایام سال، تلاش برای آزادسازی زندانیان ادامه دارد، اما در ایامی همچون دهه کرامت، این اقدامات جدیتر و پررنگتر میشود.
براساس توضیحات وی، خدام مهمانسراهای حضرت رضا (ع) چند روز پیش پنج زندانی جرائم غیرعمد را همراه با مراسم پرچم گردانی در زندان آزاد کردند.
ستاد مردمی رسیدگی به امور دیه و کمک به زندانیان نیازمند که از سال ۱۳۶۹ راه اندازی شده است، همواره آماده پذیرش کمکهای مردمی است. شهروندانی که تمایل به این کار خیر و بازگرداندن یک مادر یا پدر به کانون گرم خانواده دارند، میتوانند کمکهای خود را به شماره کارت۶۰۳۷۹۹۱۸۹۹۹۴۹۳۲۹ بانک ملی به نام «ستاد دیه خراسان رضوی» واریز کنند.